Hội thảo nâng cao chất lượng công tác tiếp dân
(Thanh tra) - Sáng nay (28/11), Thanh tra TP Hải Phòng tổ chức hội thảo lần thứ 4 về thực trạng và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp huyện.

Chánh Thanh tra TP Hải Phòng Nguyễn Hải Bình phát biểu tại hội thảo
Theo Chánh Thanh tra TP Nguyễn Hải Bình, tại hội thảo lần thứ 4 này, các đại biểu tập trung bàn luận, trao đổi, làm rõ: Thực trạng và đề xuất các giải pháp về ban hành các văn bản chỉ đạo hướng dẫn công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tổ chức bộ máy tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo; năng lực, trình độ công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo; cơ sở vật chất, chế độ chính sách cho công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; việc phối hợp của các sở, ngành, các quận, huyện, các phòng ban của quận, huyện trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo; trách nhiệm của người đứng đầu trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; quy định về thẩm quyền, xác định thẩm quyền của cấp huyện; chất lượng của việc xử lý, phân loại đơn; hiệu quả thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo; áp dụng pháp luật trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo của cấp huyện.
Do công tác quản lý về đất đai, đặc biệt là công tác lưu trữ hồ sơ tại một số địa phương trong thời gian dài còn tùy tiện, buông lỏng, gây bức xúc cho người dân, dẫn đến phát sinh thành điểm nóng như: Vụ hỗ trợ kinh phí thủy lợi nội đồng tại xã Tam Cường; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 175 hộ dân tại xã Vĩnh Phong, huyện Vĩnh Bảo; quản lý, sử dụng đất tại đảo Vũ Yên, Kinh Triều, Thủy Nguyên; giải phóng mặt bằng mở rộng quốc lộ 10...
Từ năm 2011-2016, toàn thành phố tiếp 16.411 lượt với 29.286 công dân liên quan đến 11.871 vụ việc, trong đó có 862 đoàn đông người (tổng số 9.231 người), với 631 vụ việc. Nhận 1.667 đơn khiếu nại, tố cáo (khiếu nại: 806 đơn, tố cáo: 861 đơn); đơn kiến nghị, thỉnh cầu là 12.698 đơn; Đơn có đủ điều kiện xử lý là 11.597 đơn, số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền: 1.175 đơn.
Nội dung khiếu nại chủ yếu về phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư; việc cấp và thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; việc giải quyết tranh chấp đất đai của cơ quan Nhà nước.
Nội dung tố cáo chủ yếu tố cáo cán bộ lợi dụng chức vụ, quyền hạn và lợi dụng các chương trình, dự án của Nhà nước để chiếm ruộng đất, chia đất, nhất là đối với các chương trình dồn điền đổi thửa; tố cáo cán bộ có hành vi nhũng nhiễu trong việc thực hiện chính sách về đất đai như: giao đất, cho thuê đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; việc thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện các chương trình, dự án của thành phố không rõ ràng; tố cáo hành vi trục lợi về đất đai thông qua việc lập phương án hoặc điều chỉnh phương án quy hoạch, bố trí đất đai, đất canh tác cho người dân không hợp lý.

Quang cảnh hội thảo
Tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng: trong thời gian qua vẫn còn có một số sở, ngành, quận, huyện có cách hiểu khác nhau trong việc áp dụng các văn bản pháp luật vào công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại đơn vị mình chưa được tốt.
Do chưa có quy định cụ thể, chi tiết về điều kiện, tiêu chuẩn, vị trí việc làm đối với trưởng ban và cán bộ tiếp công dân chuyên trách như quản trị kinh doanh, quan hệ quốc tế, quản lý giáo dục, xây dựng Đảng sang làm cán bộ chuyên trách tiếp công dân.
Nhiều cán bộ lãnh đạo cấp huyện còn có quan niệm công chức nào không làm được việc, không bố trí được công việc nào khác thì cho làm cán bộ tiếp dân nên không biết phân loại đơn.
Hậu quả, người dân tiếp tục gửi đơn vượt cấp, gửi đơn không đúng thẩm quyền, phát sinh thành điểm nóng; nhiều vụ việc đơn giản, nhưng do cán bộ tiếp dân không khéo, không giải thích rõ, có thái độ thách thức người dân dẫn đến vụ việc thành phức tạp, người dân bức xúc khiếu kiện lên cơ quan có thẩm quyền cao hơn.
Các trụ sở tiếp công dân hầu hết mới chỉ trang bị được cơ sở vật chất tối thiểu như máy tính, bàn ghế, quạt mát, còn các cơ sở vật chất khác như máy ghi âm, camera để theo dõi, máy photocopy... đều không có.
Cá biệt, Trụ sở Tiếp công dân của huyện An Lão còn chưa trang bị cả máy tính, máy in cho trụ sở.
Hầu hết trụ sở tiếp dân cấp huyện đều chưa trang bị, cài đặt phần mềm tiếp dân, xử lý đơn mà vẫn ghi sổ thủ công.
Điều kiện về hạ tầng mạng, máy tính, máy in, máy quét để triển khai áp dụng phầm mềm tiếp dân, xử lý đơn đều chưa đầy đủ.
Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại các quận, huyện trong thời gian qua còn ít, hình thức chưa phong phú, nội dung còn sơ sài, chủ yếu mang tính chất lồng ghép.
Có quận, huyện nhiều năm liền chưa tổ chức một hội nghị chuyên đề về tuyên truyền, phổ biến, giáp dục pháp luật tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Một số lãnh đạo quận, huyện còn ngại tiếp dân, ngại đối thoại với dân, khi có việc cần tiếp dân thì khoán trắng cho Ban tiếp dân hoặc cơ quan thanh tra hoặc phòng, ban chuyên môn tiếp.
Tiến sĩ Đoàn Văn Dân, nguyên Chánh Thanh tra TP Hải Phòng cho rằng: Khiếu nại, tố cáo đã được Đảng, Nhà nước quan tâm nhiều năm nay và đã được luật hóa, làm tốt công tác khiếu nại, tố cáo sẽ góp phần thực hiện luật và xây dựng một xã hội công bằng, văn minh, ổn định.
Nhà nước ta là Nhà nước của dân, do dân, vì dân” cho nên phải tôn trọng dân. Việc tiếp dân phải chu đáo để khi người dân đến đã tự thấy phải trật tự, tôn trọng, lắng nghe. Đây là việc làm nghe thì dễ, nhưng thực tế đôi lúc cũng khó, do Nhà nước thiếu cơ sở vật chất, do cán bộ coi thường, thiếu tôn trọng người dân. Ở cấp huyện điều này càng thể hiện rõ, thường cử những người kém trình độ, thừa ở nơi nọ đến nơi kia nên công tác tiếp công dân mang tính hình thức.
"Tôi cho rằng những cán bộ làm công tác tiếp công dân phải là những người thực sự có trình độ, nhất là trình độ pháp luật, kiến thức văn hóa; cán bộ yếu kém nhiều khi làm phức tạp thêm vấn đề. Để chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo được tốt, trước hết phải làm cho công dân hiểu và thực hiện đúng Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Cán bộ cấp xã phải có trách nhiệm tuyên truyền, nâng cao trình độ pháp luật cho công dân xã mình”, tiến sĩ Đoàn Văn Dân góp ý.
Kim Thành